Poznaj unikalny styl Andrieja Płatonowa

Płatonow był twórcą nieustannie zmagającym się z cenzurą (jego rękopisy były wielokrotnie konfiskowane), stąd jego twórczość jest niespójna, a pisarz wielokrotnie zdaje się przeczyć sam sobie. Jest autorem, pełnych sarkazmu i absurdu, demaskatorskich utworów obnażających bezmyślność, doktrynalne zaślepienie oraz zbrodnie systemu komunistycznego (Wykop, Czewengur).

„Wykop” Andrieja Płatonowa można uznać za groteskową, surową satyrę na ZSRR za czasów pierwszego planu pięcioletniego. Na pierwszym planie widzimy grupę budowniczych, którzy otrzymali zadanie zbudowania ogólnoproletariackiego domu, który ma być pierwszą cegłą w budowie utopijnego miasta przyszłości. Okazuje się jednak, że budowa kończy się na etapie wykopu pod przewidywane fundamenty domu. Nic się nie posuwa dalej, a budowniczy powoli zaczynają rozumieć bezsens tworzenia domu przyszłości na gruzach przeszłości. To skłania ich do zastanowienia się nad tym, czy cel zawsze usprawiedliwia środki.

Na drugim planie tej groteski widzimy bezdomną Nastię, która jest metaforą przyszłości kraju, a zarazem ludzi, którzy mieli zamieszkać w nowej utopii. Niespodziewanie dziewczynka umiera, nie doczekując do zakończenia budowy.

Książkę można zakupić w księgarni internetowej Wydawnictwa Psychoskok— http://www.psychoskok.pl/produkt/wykop-2/

Optymistyczna utopia przemienia się w surową i bezwzględną antytopię. To wszystko pokazuje bezmyślność oraz okrucieństwo totalitarnego ustroju ZSRR. Surowo i ponuro, do groteskowego surrealizmu doprecyzowane, realia tych czasów zostały przedstawione w niezwykle ciemnych barwach, utopia jako ślepa uliczka w sposób logiczny zamienia się w antyutopię. Niezależnie od groteskowości opisu, do powieści przeniknęły elementy realnego bytu w epoce stalinowskiej.

Utwór został wydany dopiero po śmierci Płatonowa, ponieważ wcześniej nie miała szans na pomyślne przejście przez cenzurę, dlatego ten utwór do roku 1987 był rozpowszechniany nielegalnie, ukazując mieszkańcom ZSRR prawdziwe spojrzenie na ówczesny dziura.