Cykl Kolba jako jedna z najpopularniejszych metod szkolenia
Wobec rosnącej konkurencji na rynku pracy (praktycznie w każdej branży) coraz bardziej oczywistym rozwiązaniem wydaje się być ciągłe doskonalenie swoich umiejętności i wrodzonych predyspozycji. To dlatego zarówno osoby prywatne jak i firmy decydują się brać udział w kolejnych warsztatach czy szkoleniach, których zadaniem jest zwiększyć zakres kompetencji poszczególnych pracowników. Dziś nie będziemy zajmować się kwestiami technicznymi – od wyboru tematu warsztatów, poprzez dobranie trenerów, na wyborze sali szkoleniowej w Warszawie kończąc. W tym artykule przyjrzymy się za to tej merytorycznej stronie przedsięwzięcia i zastanowimy się jak w przypadku konkretnego szkolenia możemy wykorzystać tzw. Cykl Kolba, będący jedną z najpopularniejszych metod nauki i zdobywania praktycznej wiedzy.
Cykl Davida Kolba – nauka przez doświadczenie
Cykl Kolba (zwany również Modelem Lewina, z uwagi na duży wpływ Kurta Lewina na pracę Kolba) jest jednym z najpopularniejszych narzędzi dotyczących nauki nowych umiejętności. Zakłada on, że człowiek najlepiej uczy się poprzez doświadczenia „na własnej skórze”, a teoria jest jedynie dodatkiem wzmacniającym i porządkującym zdobytą wiedzę. I choć z definicji dotyczy on procesu nauki w dłuższym okresie (rola własnych doświadczeń), to nic nie stoi na przeszkodzie, by szkoleniowiec wykorzystał tę metodę również podczas warsztatów. Możliwe jest to dzięki zastosowaniu konkretnych case study i symulacji, które coach albo przedstawia na podstawie własnych doświadczeń (opcja najlepsza, z uwagi na możliwość szczegółowego wyjaśnienia okoliczności przytoczonych zdarzeń) lub na podstawie innych prawdziwych lub fikcyjnych przypadków.
Etapy Cyklu Kolba
Przyjrzyjmy się poszczególnym etapom Cyklu Kolba i prześledźmy możliwości ich zastosowania w warunkach standardowego szkolenia-warsztatu.
- Etap I – doświadczenie. Zakłada on, że podstawą zdobycia przydatnej wiedzy są doświadczenia uczącego się, przy czym w przypadku warsztatów można je zastąpić próbą rozwiązania konkretnych kejsów i temu podobnych symulacji. Podstawą jest tutaj wybór takich sytuacji i zadań, które zmuszą uczestników szkolenia do refleksji i wyciągnięcia odpowiednich wniosków.
- Etap II – refleksja. W tym miejscu osoby szkolone powinny dokładnie zastanowić się nad tym, co doświadczyły i wyciągnąć wnioski odnośnie rozwiązań, które w danych sytuacjach były najlepsze. Prowadzi to do skutecznego zarządzania nie tyle konkretnymi sytuacjami, co także zdarzeniami im podobnymi, przez co człowiek staje się bardziej elastyczny w działaniu.
- Etap III – teoria. Tutaj szkoleniowiec ma największą rolę do odegrania. Jego zadaniem jest przedstawienie teorii i skonfrontowania jej z wcześniej zaistniałą praktyką. Na tej podstawie można spróbować wyciągnąć z modeli teoretycznych coś, co uzupełni naszą wiedzę, umotywuje działania i udoskonali je.
- Etap IV – praktyka. Kiedy już weźmiemy wszystko co najlepsze z doświadczenia i teorii, możemy zastosować to w praktyce. Na szkoleniu możliwe jest to przez ponowne postawienie się w sytuacji bohatera danego kejsu czy symulacji i próbę rozwiązania problemu według nakreślonych na nowo zasad. Trener w międzyczasie koryguje i pokazuje różnice w podejściu do problemu po odbyciu cyklu.
Aby odpowiednio zastosować Cykl Kolba należy bezwzględnie spełnić dwa warunki – wdrożyć wszystkie jego etapy oraz z góry ustalić ich kolejność. Możliwe jest bowiem przestawienie ich w taki sposób, by najlepiej odpowiadał specyfice pracy i branży, z jaką szkoleniowiec ma do czynienia. Jednak to na jego barkach spoczywa wykreowanie łańcucha przyczynowo-skutkowego pomiędzy nimi.
Odpowiednio zaprojektowany Cykl Kolba jest bez wątpienia jedną z najlepszych metod nauki. To, co z jednej strony jest jego największą zaletą, a z drugiej strony jest krytykowane przez część teoretyków, to jego bazowanie głównie na doświadczeniach. Z tego też powodu powszechnie uważa się, że to sposób poszerzania wiedzy dla doświadczonych pracowników, będących lata w danej branży. Nic bardziej mylnego – jak udowodniliśmy powyżej, przy spełnieniu pewnych warunków, może być on stosowany w każdym wymierza. Pozostaje zatem tylko wybrać salę szkoleniową w Warszawie, zatrudnić wykonawców i czekać na efekty, które w tym przypadku powinny przyjść stosunkowo szybko.