Wyłudzenie pożyczki – jak się przed nim uchronić?
W pierwszym kwartale ubiegłego roku próbowano wyłudzić 1 877 kredytów na łączną kwotę przekraczającą 67 mln złotych. Choć nie wydano jeszcze oficjalnych statystyk, możemy przypuszczać, że w 2016 roku liczba ta wzrośnie o przeszło 100%. Oznacza to, że powinniśmy więcej uwagi zwrócić na ochronę swoich danych osobowych. Tylko jak to zrobić?
Choć o pilnowaniu swoich danych mówi się sporo, wciąż wielu z nas zapomina, że nie dotyczy to tylko sytuacji zagubienia czy utraty dowodu osobistego. Badania podają, że każdego dnia około 400 osób zgłasza utratę swoich dokumentów. W takich przypadkach zwykle wiemy, że dane trzeba zastrzec w banku itp. Z reguły działamy więc szybko i sprawnie, dzięki czemu wielu próbom wyłudzenia udaje się zapobiec. Ale nasze dane mogą zostać skradzione także w inny sposób – taki, który nawet przez chwilę nie wyda się podejrzany. A to często kończy się wezwaniami do zapłaty pożyczki, której nawet nie widzieliśmy na oczy.
Na te miejsca uważaj, czyli gdzie najczęściej tracimy swoje dane?
Nagminną praktyką stosowaną przez siłownie czy wypożyczalnie sprzętu wodnego jest proszenie o zostawienie jakiegoś dokumentu tożsamości w zamian za udostępnienie kluczyka do szafki czy rowerka wodnego.
Pracownicy takich miejsc nie mają prawa zatrzymywać naszych dokumentów – tłumaczy Magdalena Kajzer z serwisu Sowa Finansowa – bez obaw możemy więc odmówić, a jeśli mimo to, nadal będą domagali się naszego dowodu, należy powiadomić o tym fakcie Generalnego Inspektora Danych Osobowych (tel. 22860 70 70).
Należących do nas dokumentów nie może zatrzymać także np. obsługa hotelu. Na ich prośbę możemy okazać jedynie dowód osobisty, aby potwierdzić swój pobyt. Pracownicy hotelu nie mogą natomiast spisywać naszych danych z dowodu lub np. go kopiować.
Oddając nasze dokumenty w obce ręce nigdy nie mamy pewności, że dana osoba nie skopiuje naszych danych – dodaje Magdalena Kajzer – posiadając takie dokumenty może np. otworzyć przez internet konto w banku na nasze nazwisko, a następnie próbować wziąć pożyczkę.
3 sposoby na zabezpieczenie się przed wyłudzeniem danych
Trzymaj dowód zawsze przy sobie
Aby uniknąć wyłudzenia pożyczki na swoje dane, wystarczy wiedzieć kto ma prawo wylegitymować nas na podstawie dowodu osobistego, a komu nie musimy go okazywać. Otóż, jedynymi osobami, które mają prawne przyzwolenie na zatrzymanie naszego dokumentu są funkcjonariusze policji. O przedstawienie tego dokumentu mogą poprosić nas także funkcjonariusze straży miejskiej, Straży Granicznej oraz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Nasz dowód musimy także przedstawić kontrolerom w środkach transportu publicznego oraz ochroniarzom (ale tylko tym, którzy posiadają specjalną licencję poświadczoną legitymacją).
Aby sprawdzić czy wszystkie w/w osoby są tymi za które się podają, my również mamy prawo poprosić je o przedstawienie stosownych dokumentów.
2. Nie podawaj danych z dowodu osobom, których nie znasz
Wyłudzenia danych nie dotyczą tylko przypadków, kiedy dajemy komuś do ręki nasz dowód osobisty. Często wystarczy, że podamy widniejące w tym dokumencie dane w trakcie rozmowy telefonicznej z konsultantem banku lub operatora sieci komórkowej. Nigdy nie możemy mieć pewności, kto tak naprawdę znajduje się po drugiej stronie. Być może wcale nie jest to osoba reprezentujące powyższe instytucje. Dlatego wszystkie sprawy formalne lepiej załatwiać twarzą w twarz w siedzibie danej instytucji. Tylko wtedy możemy mieć pewność że nasze dane nie trafią w niepowołane ręce.
3. Skorzystaj z bezpłatnego konta w BIK i alertów
Do Biura Informacji Kredytowej trafiają wszystkie informacje o zobowiązaniach finansowych zawartych przez daną osobę. Jeśli więc ktoś będzie próbował wyłudzić pożyczkę na nasze nazwisko, w BIKu od razu pojawi się odpowiednia informacja na ten temat.
Prawo do bezpłatnego sprawdzania danych w Biurze Informacji Kredytowej mamy raz na pół roku. Możemy jednak skorzystać także ze specjalnej usługi alertów, dzięki czemu jak tylko do BIK trafi jakaś nowa informacja na nasz temat, system od razu nas o tym powiadomi.
Korzystając z takiego rozwiązania, będziemy mogli szybko zareagować, jeśli o zobowiązaniu odnotowanym przez BIK nie mamy żadnego pojęcia. W takiej sytuacji powinniśmy natychmiastowo skontaktować się z Biurem Informacji Kredytowej (22 348 4444), gdzie podpowiedzą nam co w takiej sytuacji zrobić dalej.
Podsumowując
Utrata danych osobowych jest najczęstszą przyczyną wyłudzenia pożyczki na czyjeś nazwisko. Powyższe metody są natomiast bardzo dobrym sposobem na zapobieganie tego typu sytuacjom i co więcej, nie wymagają od nas jakiegoś specjalnego działania. Często potrzeba tylko nieco więcej asertywności, aby komuś kto żąda od nas dowodu osobistego, po prostu powiedzieć “nie”. Kto wie, może któraś odmowa naprawdę uratuje nam skórę.
