Czy mięśniaki macicy trzeba usuwać operacyjnie?

Mięśniaki macicy powstają u kobiet w każdym wieku. Często większość z nich nie wie, że je ma, ponieważ nie dają żadnych objawów. Małe i nieliczne mięśniaki zazwyczaj nie są problemowe. Jednak bywa i tak, że trzeba je usunąć, ponieważ rozrastają się i wywołują wiele dolegliwości.

Mięśniaki to łagodne guzy macicy, które powstają z tkanki mięśniowej. Bywają małe jak ziarnko grochu, ale również duże jak pomarańcza. Mogą występować pojedynczo lub w grupach, a najczęściej znaleźć je można u co piątej kobiety po 35. roku życia i co drugiej po pięćdziesiątce, jeżeli nadal ma menstruację. Większość mięśniaków wykrywa się przypadkowo, w trakcie zwykłego badania u ginekologa (np. u doktor Anny Kluz-Kowal z Białegostoku). Macica jest wtedy powiększona i nierówna, ale dokładne rozpoznanie może nastąpić dopiero po wykonaniu USG przezpochwowego. Przy pomocy tego badania można określić ich liczbę, wielkość oraz położenie. Wtedy też lekarz jest w stanie wybrać odpowiedni rodzaj leczenia.

Małych mięśniaków, które nie sprawiają problemów, raczej się nie usuwa. Trzeba je tylko stale kontrolować w trakcie wizyt w gabinecie ginekologicznym, ponieważ często jest tak, że po zakończeniu menopauzy jajniki nie produkują już hormonów płciowych i wtedy też mięśniaki same się zmniejszają.

Mięśniaki można usunąć na trzy sposoby: operacyjnie, przy pomocy miomektomii lub najnowszymi metodami.
Na operację kierowane są kobiety, u których mięśniaki wywołują bardzo silne dolegliwości (obfite krwawienia, bóle). Operacja jest wskazana również w przypadku szybko rosnących guzków oraz tych, przez które kobieta nie może zajść w ciążę. Rozległość operacji zależy od wieku pacjentki, stanu jej zdrowia, a także liczby i wielkości mięśniaków. Często u starszych kobiet z mięśniakami wykonuje się operacyjne usunięcie całej macicy (histerektomię). Niektórym usuwa się także jajniki i jajowody. W wyniku tego zabiegu kobieta przestaje miesiączkować i nie jest zdolna do zajścia w ciążę. Histerektomię wykonuje się jeśli macica jest naprawdę dużych rozmiarów, gdy mięśniaki wywołują nieprawidłowe krwawienia miesięczne lub gdy występuje zagrożenie mięsakiem, czyli złośliwej odmiany guza macicy.

Miomektomia jest metodą laparoskopową, która polega na wyłuszczeniu mięśniaków z macicy. Usuwa się je przy pomocy histeroskopu poprzez usunięcie błony śluzowej macicy lub resekcję części tkanki mięśniowej. Często przy tej metodzie, jeśli kobieta cierpi na niedokrwistość lub ma liczne i duże mięśniaki, przed zabiegiem stosuje się leki, które mają zmniejszyć guza i ograniczyć jego ukrwienie.
Ginekolodzy (np. doktor Anna Kluz-Kowal z Białegostoku) zalecają miomektomię kobietom, które chcą być płodne i pragną zajść w ciążę. Zabieg ten umożliwia zachowanie macicy, a ciąża po nim przebiega prawidłowo. Metodą laparoskopową operuje się zazwyczaj mięśniaki tylko o wielkości co najwyżej 6 cm.

Do nowoczesnych technik usuwania mięśniaków można zaliczyć embolizację tętnicy macicznej oraz śródmiąższową termoterapię laserową. Pierwsza metoda polega na odcięciu dopływu krwi do mięśniaka, co powoduje jego zanik. Natomiast druga metoda polega na wprowadzeniu za pomocą laparoskopu włókna laserowego do łożyska naczyniowego, które zaopatruje mięśniaka w krew. Energia świetlna lasera i wysoka temperatura powodują niszczenie mięśniaka, w wyniku którego następuje jego zmniejszenie lub całkowity zanik. Obydwie te metody pozwalają zachować zdolności rozrodcze.