Jak ocenić ryzyko wystąpienia osteoporozy?
Wszystkie przyczyny prowadzące do nadmiernej utraty masy kostnej i w następstwie do powstania osteoporozy, można podzielić na dwie duże grupy:
• stałe – nie zmieniają się, ale trzeba mieć świadomość istnienia zagrożenia,
• zmienne – zmniejszają gęstość kości lub zwiększają ryzyko złamania, ale możemy je zmienić.
Jak leczyć osteoporozę – sprawdź
Stałe czynniki ryzyka:
1. Wiek – większość złamań szyjki kości udowej (90%) dotyczy osób w wieku 50+.
2. Płeć (kobiety) – szybciej tracą masę kostną niż mężczyźni. Około 40–50% kobiet będzie miało złamania osteoporotyczne i 13–22% mężczyzn.
3. Rodzinna skłonność (genetyczna predyspozycja – szczególnie złamania szyjki kości udowej).
4. Przedwczesny poród.
5. Niska waga w wieku dojrzewania.
6. Pierwotna lub wtórna niedoczynność jajników u kobiet.
7. Poprzednie złamania – ryzyko powtórnego złamania w ciągu roku od pierwszego złamania osteoporotycznego wynosi 86 procent.
8. Menopauza/usunięcie przydatków.
9. Długotrwałe przyjmowanie sterydów – okres 3 miesięcy lub dłużej może być wystarczający do rozwoju osteoporozy.
10. Choroby przewlekłe.
11. Pierwotna lub wtórna niedoczynność jąder u mężczyzn.
Wtórne czynniki ryzyka są mniej powszechne, ale mogą mieć istotny wpływ na zdrowie kości i występowanie złamań. Te czynniki obejmują różne choroby, które bezpośrednio lub pośrednio wpływają na przebudowę kości i warunki, które zaburzają mobilność i równowagę, co może przyczynić się do zwiększenia ryzyka upadku i wystąpienia złamania.
Koniec zapaleń stawów – sprawdź
Zaburzenia wpływające na układ kostny:
• astma,problemy z odżywianiem/wchłanianiem pokarmów,
• reumatoidalne zapalenie stawów,
• zaburzenia hematologiczne/nowotwory,
• niektóre wrodzone zaburzenia,
• niedorozwój gonad (zespół Turnera, zespół
Klinefeltera i brak miesiączki u kobiet w wieku rozrodczym),
• zaburzenia endokrynologiczne (np. zespół Cushinga, nadczynność przytarczyc, cukrzyca),
• unieruchomienie (szczególnie długotrwałe),
• nowotwory.
Jak możemy zapobiec słabnięciu kości?
Mimo iż wrodzone czynniki odgrywają dużą rolę, bardzo wiele zależy od naszego stylu życia, który ma wpływ na budowę i wytrzymałość kości. Starzenie się i spadek poziomu hormonów płciowych są dwoma najważniejszymi czynnikami przyczyniającymi się do rozwoju osteoporozy. Dodatkowo styl życia, w tym sposób spędzania wolnego czasu, używki i rodzaj diety decydują w dużym stopniu o tempie utraty masy kostnej wraz z wiekiem.
