Lewica w życiu politycznym III RP – najważniejsze informacje
Współczesna polska polityka z pewnością nie byłaby tak interesująca bez lewicy. To właśnie dzięki SLD oraz innym partiom lewicowym życie polityczno-społeczne w Polsce nabrało kolorytu.
Lata dziewięćdziesiąte, czyli rozkwit lewicy. Rządy SLD
Działalność Lewicy w życiu politycznym oraz parlamentarnym III Rzeczypospolitej rozpoczęła się na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia. Partia SLD – Sojusz Lewicy Demokratycznej – została utworzona oficjalnie dopiero w 1997 roku, aczkolwiek już od kilku lat funkcjonowała koalicja SLD zrzeszająca wokół siebie kilkanaście organizacji o poglądach lewicowych oraz socjalistycznych (np. PPS, OPZZ czy Demokratyczna Unia Kobiet).
Przełomowym wydarzeniem w historii Lewicy we współczesnej Polsce była wygrana w wyborach parlamentarnych, która umożliwiła stworzenie koalicji rządowej wraz z Polskim Stronnictwem Ludowym. Centrolewicowy rząd SLD-PSL trwał w latach 1993-1997. Mimo sukcesu wyborczego, był to trudny czas dla sił lewicowych, a w trakcie sprawowania władzy dochodziło do licznych zmian personalnych (także na stanowisku Prezesa Rady Ministrów). Jeśli chodzi o SLD, to do czołowych polityków tamtych czasów należeli m.in. Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, Włodzimierz Cimoszewicz oraz Leszek Miller.
Pomimo trudności to właśnie za rządów SLD-PSL doszło do przygotowania Konstytucji III RP, która została uchwalona w dniu 2 kwietnia 1997 roku. Wtedy też rozpoczęto starania o akcesję do Unii Europejskiej. Do przegranej w wyborach 1997 roku doprowadziła m.in. tragiczna w skutkach powódź tysiąclecia. Lewica powróciła do władzy w 2001 roku (rządy trwały do roku 2005). W czasie tej kadencji Polska przystąpiła do Unii Europejskiej (2004).
Okres po 2015 roku
W 2015 roku partia SLD nie przekroczyła 8-procentowego progu wyborczego dla koalicji w wyborach parlamentarnych. Okres 2015-2019 nie pozostał jednak zmarnowany – to wtedy przygotowano podwaliny pod zjednoczenie z innymi partiami lewicowymi, czyli Wiosną Roberta Biedronia oraz Razem Adriana Zandberga. Działania te odniosły skutek, a Zjednoczona Lewica dostała się w 2019 roku, uzyskując 12,56% poparcia (49. mandatów w Sejmie RP). W 2021 roku doszło do połączenia dwóch części składowych Zjednoczonej Lewicy, czyli SLD oraz Wiosny Roberta Biedronia – nowo powstały podmiot uzyskał nazwę Nowa Lewica.
Nowa Lewica – najważniejsze postulaty
Nowa Lewica jest obecnie, obok m.in. Koalicji Obywatelskiej, jedną z kilku partii opozycyjnych w polskim Sejmie. Program Nowej Lewicy obejmuje takie postulaty dotyczące życia gospodarczego oraz społecznego, jak między innymi:
- równouprawnienie kobiet na rynku pracy,
- zwiększenie wydatków na służbę zdrowia,
- rozbudowana polityka mieszkaniowa,
- ochrona środowiska naturalnego i walka z globalnym ociepleniem,
- likwidacja nierówności społecznych,
- wprowadzenie instytucji związków partnerskich oraz prawa do adopcji dla par homoseksualnych
oraz wiele innych.
Ugrupowania tworzące Nową Lewicę wspierały m.in. inicjatywę Strajk Kobiet sprzeciwiającą się ograniczeniu prawa do aborcji.