Dlaczego warto sporządzić testament?

Testament warto sporządzić z wielu powodów, chociażby dlatego, że możemy zabezpieczyć bliskie nam osoby w przypadku naszej śmierci. Przepisy prawne wskazują, że sporządzenie testamentu jest czynnością, jaką podejmuje osoba fizyczna, która dysponuje własnym majątkiem. Jak sporządzić testament? Jakie warunki powinien spełnić ten dokument? Dlaczego warto o to zadbać?

Pojęcie testamentu

Testament posiadający moc prawną to taki, który spełnia kilka kwestii:

• sporządzony jest wyłącznie jednostronnie,
• osoba spisująca testament powinna być w pełni świadoma swojego czynu (musi mieć prawo do dysponowania swoim majątkiem, czyli nie może być ubezwłasnowolniona),
• nie ma możliwości sporządzenia dokumentu przez pośrednika.

Autor testamentu może go w dowolnej chwili zmienić, przy czym aż do śmierci tej osoby jest to dokument bezwartościowy i nieniosący za sobą skutków prawnych.

Sporządzenie testamentu – dlaczego warto?

Testament według Kodeksu cywilnego jest jedyną formą rozporządzania majątkiem własnym po śmierci. W praktyce oznacza to, że nie mamy innej możliwości wskazania spadkobiercy, czyli przekazania spadku. Warto pamiętać o tym, że istnieje także dyspozycja w banku w przypadku śmierci, ale jest to kwestia bardzo ograniczona. Na podstawie tego dokumentu stwierdza się dziedziczenie, co także jest związane z prawem spadkowym. Stwierdzenie nabycia spadku wiąże się z określeniem, kto nabył prawo do spadku po danym spadkodawcy. Sąd w drodze spadku stwierdza zatem i wskazuje krąg podmiotów uprawnionych do dziedziczenia. 

• Czytaj również – Kto otrzymuje spadek, gdy nie został sporządzony testament?

Czym jest wydziedziczenie?

Z prawe spadkowym wiąże się również pojęcie wydziedziczenia, co jest rozumiane jako wyłączenie członków najbliższej rodziny od dziedziczenia. Najprościej rzecz ujmując, jest to sytuacja, w której osoba uprawniona do otrzymania zachowku zostaje pozbawiona możliwości jego otrzymania przez spadkodawcę. Przepisy prawne wskazują, że wydziedziczyć można tylko osoby, które posiadają prawo do zachowku. Są to:

• zstępni spadkodawcy (dzieci, wnuki itd.),
• jego rodzice,
• małżonek/małżonka.

Kodeks cywilny określa, w jakich przypadkach można pozbawić te osoby zachowku. Dotyczy to głównie postępowania wbrew woli spadkodawcy oraz w sprzeczny sposób z zasadami zachowania społecznego. Ponadto, te kwestie odnoszą się także do nie dopełniania obowiązków rodzinnych lub dopuszczenia się umyślnego przestępstwa przeciw życiu, wolności lub zdrowiu osoby sporządzającej testament lub jego bliskich.

Pojęcie zachowku

Zachowek to określony kwotowo ułamek wartości udziału spadkowego, jaki przypada danej osobie w przypadku ustawowego dziedziczenia. Uprawniona osoba nie ma możliwości skorzystania z roszczeń o wydanie jakiejś rzeczy zaliczanej do spadku ani przeniesienia składnika majątku. W tym przypadku prawo jasno wskazuje, że osoba uprawniona do zachowku może domagać się jedynie zapłaty na jej rzecz danej kwoty pieniężnej, która stanowi ułamek wartości udziału spadkowego (przysługujący w dziedziczeniu ustawowym). Warto podkreślić, że instytucja zachowku ma za zadanie chronić interesy osób najbliższych dla spadkodawcy.

Podsumowując, warto stwierdzić, że sporządzenie testamentu jest niezwykle istotne i pozwala zabezpieczyć najbliższe osoby w przypadku śmierci.